رمزگشایی تحریم‌ها علیه ایران/ علت تحریمهای جدید چیست؟

به گزارش بهارانه به نقل از شبکه اطلاع رسانی دانا، سایت "اوراسیا ریویو" در یادداشتی که به رمزگشایی از تحریم های جدید آمریکا علیه ایران می پردازد، نوشته است: مجلس نمایندگان آمریکا بالاخره لایحه ای را برای تشدید تحریم ها بر ایران به تصویب رساند. در صورت تصویب کامل این لایحه و تبدیل آن به قانون با تائید سنا در ماه سپتامبر و امضای اوباما، ایران از فروش نفت خود بطور کامل باز می ماند. تدابیر اتخاذ شده توسط مجلس نمایندگان در حالی صورت می گیرد که هفته گذشته مقامات آمریکایی اشاراتی مبنی بر برخوردی منعطف تراز خود نشان داده بودند. به عنوان مثال، 131 عضو مجلس در نامه ای به اوباما لزوم برخورد دیپلماتیک با ایران را، به دنبال انتخاب رئیس جمهور جدید این کشور، یادآوری کردند. قانونگذاران آمریکا همچنین تصمیم گرفتند ارسال لایحه تحریم ها به مجلس سنا را سه ماه به تاخیر بیاندازند و تحریم مواد دارویی را لغو کنند. حال اکنون سئوال این است که «معنی تحریم های جدید تصویب شده توسط قانونگذاران آمریکایی چیست؟» آیا باید نتیجه بگیریم که در میان سطوح بالای حکومت آمریکا اختلاف نظری در باره نحوه برخورد کاخ سفید با ایران وجود دارد؟

"اوراسیا ریویو" در ادامه نوشت: در سال های اخیر، آمریکا، در کنار قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم های یک جانبه ای را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده است تا موضع آن را در قبال برنامه هسته تغییر دهد. استراتژی "فشار و مذاکره" که در بطن سیاست آمریکا قرار دارد، محور اصلی روابط میان ایران و آمریکا بوده است. در نتیجه، مذاکرات با ایران باید در زمانی صورت گیرد که فشار ها و تحریم ها در اوج خود هستند، تا ایران را در شرایطی قرار دهد که نتواند شروطی را بر مذاکرات تحمیل کند. لایحه جدید قانونگذاران آمریکا تنها در این راستا قابل توجیه است. البته این ادعا به این معنی نیست که در سطوح رهبری آمریکا اختلاف نظری در مورد برخورد با ایران وجود ندارد: گروهی خواهان "مذاکره با ایران" هستند در حالیکه گرایش دیگری وجود دارد که خواهان "تشدید تحریم ها و سایر تدابیر سخت تر علیه ایران" هستند.

گروهی می گویند که نامه قانونگذاران آمریکایی به اوباما و به تاخیر انداختن برخی تحریم ها نشان از دوگانگی در رهبران آمریکا در برخورد با ایران دارد.

ولی در واقع نگاه دقیق تر به نحوه تصویب لایحه و ترکیب قانونگذارانی که بر علیه یا موافق آن رای دادند و همچنین زمان بندی اجرای آن به واقعیت های دیگری اشاره می کند. اوباما در بدو انتخاب خود، در برخورد با سازمان های بین المللی به شیوه ای درست مخالف جرج بوش عمل کرد. در نتیجه، دولت جدید آمریکا سعی کرده است در این مدت بخش مهمی از سیاست خارجی خود را با بهره گیری از این برخورد سازگار سازد. در مورد برنامه هسته ای ایران نیز، دولت اوباما کوشید در چهار چوب کشورهای 1+5 نقش فعال تری ایفا کند. در این زمینه آمریکا بالطبع مجبور به رعایت منافع و نقطه نظرهای چین و روسیه نیز بوده است. با این وجود موضوعی که همواره در راه ایجاد اجماع جهانی علیه ایران برای دولت اوباما ایجاد مشکل کرده ، برقراری تحریم های یک جانبه علیه ایران از طریق مجلس نمایندگان این کشور بوده است. کاخ سفید معتقد است چنین تدابیری، که محصول برخورد سنای آمریکاست، اجماع جهانی در چهارچوب کشورهای 1+5 را دچار اختلال می کند. با این وجود هرچند در لایحه اخیر مجلس نمایندگان آمریکا شدیدترین تحریم ها علیه ایران در نظر گرفته شده، ولی کاخ سفید مخالفت چندانی با آن نشان نداده است.

بنابر این گزارش، موضوع دیگر تعداد رای داده شده به این لایحه است. تنها یک هفته قبل از تصویب لایحه در مجلس نمایندگان، 131 نماینده در نامه ای به اوباما خواستار تکیه بردیپلماسی در رابطه با ایران شدند. اکثریت تحلیگران هم معتقدند لایحه جدید پیام نادرستی را برای ایران ارسال می کند. ولی با این وجود این لایحه با 400 رای موافق و 20 رای مخالف به تصویب رسید.

در ادامه این مطلب آمده است: سئوال این است که چگونه 131 نماینده ای که خواهان دیپلماسی بودند و نامه به اوباما را امضا کردند، به این لایحه رای مثبت دادند؟

موضوع دیگر زمان بندی اجرای لایحه است. بر اساس گزارشات، این لایحه در سپتامبر در سنا مطرح می شود. نمایندگان سنا، بر خلاف مجلس نمایندگان، اکثرا دموکرات هستند. در صورت تصویب سنا، تصمیم نهایی توسط رئیس جمهور آمریکا گرفته خواهد شد. جالب است که قرار است دور جدید مذاکرات 1+5 با ایران نیز در سپتامبر آغاز شود. با کنار هم قرار دادن این سه قطعه خواهیم دید که تصویب لایحه در مجلس نمایندگان چیزی خارج از سیاست کلی آمریکا مبنی بر "فشار و مذاکره" نیست.

"اوراسیا ریویو" در پایان نوشت:‌ با شدت گرفتن دور اخیر تحریم ها، کاخ سفید امیدوار است تدابیر جدید مانند لبه تیغی بر بالای مذاکرات آینده آویزان باشد. ماکر دوبوویتس، مشاور کنگره آمریکا اشاره کرد که "دولت اوباما با دست پر بر سر میز مذاکرات حاضر خواهد شد." وی افزود که هدف آمریکا از تحریم های جدید داشتن دست پر در مذاکرات آتی است.

دولت جدید ایران و مقابله با تحریمها

یکی از موضوعاتی که با روی کار آمدن حجت الاسلام حسن روحانی در ایران، از سوی محافل سیاسی چه در داخل ایران و چه در جامعه بین‌المللی با حساسیت دنبال می‌شود، موضوع برنامه هسته‌ای ایران است. گواه این موضوع نیز، سؤالات مکرر خبرنگاران خارجی از حسن روحانی در اولین کنفرانس خبری او در مسند ریاست جمهوری است.

روحانی به دفعات گفته است که دولت او آماده پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۵+۱ است، و با در نظر گرفتن حقوق ایران در این پرونده، تلاش خواهد کرد تا برای برطرف کردن تحریم‌های متعددی که بر تهران اعمال شده، اقدام کند.

سعید محمودی،‌ استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه استکهلم در گفتگو با سایت رادیو فردا با بیان نمونه های تاریخی معتقد است که مانعی سیاسی در مقابل راه رفع تحریم‌ها وجود دارد.

وی درباره قانونی بودن یا نبودن تحریم ها می گوید که من شخصاً در این مورد هم‌نظر با محمد البرادعی هستم. او در خاطرات خود درباره اینکه چگونه شد که پرونده اتمی ایران، به شورای امنیت سازمان ملل متحد رفت و آیا این مسئله با عملکرد ایران هماهنگی داشت یا خیر، می‌نویسد که هم فرستادن این پرونده به شورای امنیت سازمان ملل متحد از لحاظ حقوقی بسیار سؤال‌برانگیز است و پایه درستی ندارد، و هم تحریم‌هایی که بر اساس این روند ایجاده شده است.

محمودی افزود: من یکسال پیش کتاب آقای روحانی را درباره برنامه هسته‌ای ایران خواندم. برداشت شخصی من این بود که آقای روحانی شخصی است که جهان‌بینی‌اش با تیم‌ها و گروه‌های مذاکره‌کننده پیشین متفاوت است. او کسی است که به فنون دیپلماتیک آشناست،‌ می‌تواند به میزان قابل‌قبولی با طرف مقابل گفت‌وگو کند. ضمن اینکه او استقلال خود را هم حفظ کرده و بر مواضع خود اصرار می‌کند، اما زبانش، زبانی‌است که در موارد دیپلماتیک قابل استفاده است.

به همین دلیل می‌توان انتظار داشت که تیم آقای روحانی،‌ وضع را به توجه به شرایط حال حاضر -از نظر رابطه با غرب و حل مسایلی سیاسی که به چنین تحریم‌های انجامیده- بهتر از آنچه که در چند سال اخیر بوده، بکند.

وی در پایان افزود: البته صرف نظر از اینکه ایران همین الان برنامه اتمی خود را قطع کند و کارخانه‌هایش را تعطیل کند،‌ نمی‌توان انتظار داشت که این تحریم‌ها ظرف یکسال،‌ دوسال و حتی ۱۰ سال دیگر همگی از بین برود. اما می‌توان انتظار داشت که فشاری که هم اکنون بر روی اقتصاد ایران، روی سیستم مالی ایران و در نتیجه بر روی زندگی مردم در ایران هست، خیلی کمتر از آنچه امروز است، خواهد بود.

کارشناس خاورمیانه اندیشکده آمریکایی "امریکن اینترپرایز": تحریم‌ برای ایران یعنی فرصت

یکی از کارشناسان مسائل خاورمیانه در اندیشکده امریکن اینترپرایز معتقد است ایران با جلب نظر عراق و پاکستان برای ایجاد پالایشگاه در این کشورها می‌کوشد از فشار تحریم‌ها بکاهد.

بنابر این گزارش، کارشناس مسائل خاورمیانه در این اندیشکده معتقد است که با توجه به افزایش فشارها بر ایران، این کشور می‌تواند با بهبود بخشیدن به روابط دیپلماتیک خود با پاکستان و افزایش کیفیت صادرات خود به عراق، از این دو کشور برای کاهش فشار اقتصادی بر خود استفاده کند.

این کارشناس در ادامه می افزاید: جمهوری اسلامی، که اخیرا دولت جدید در آن بر سر‌کار آمده است، از تحریم‌های بین‌المللی به عنوان یک فرصت سود می‌برد چرا که این تحریم‌ها ایران را مجبور کرده‌اند به سمت خود‌کفایی حرکت کند. در حالیکه ایرانی‌ها از یک سو تلاش می‌کنند تا با صنایع بومی و امکانات طبیعی خودشان بر تحریم‌ها فائق آیند، از سوی دیگر پیشنهاد ایران به عراق و پاکستان برای ساختن پالایشگاه، نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی نیم نگاهی هم به بازارهای پیرامونی برای جبران نیاز مبرم خود به ارزهای معتبر دارد.

جا دارد در اینجا نظر خوانندگان محترم را به بیانات رهبر معظم انقلاب جلب کنیم: "آنها گفتند می‌خواهیم ملت ایران را با تحریم‌ها فلج کنیم. اگر جمهوری اسلامی سرپا و رو به پیشرفت باشد آنها در دنیا بی‌آبرو می‌شوند. لذا تلاش می‌کنند جلوی ملت ایران را بگیرند و اگر نتوانستند در تبلیغات وانمود کنند که توانستند. آمریکایی‌ها مرتب از راههای گوناگون به ما پیغام می‌دهند که: بیایید در مسئله هسته‌ای گفت‌وگو کنیم. در تبلیغات جهانی‌شان هم این را بارها گفته‌اند که: بیایید در کنار گفت‌وگوهای 1+5، آمریکا و جمهوری اسلامی دوبه‌دو درباره مسئله هسته‌ای ایران بحث کنند. من به این گفت‌وگوها خوشبین نیستم. چون تجربه‌های گذشته ما نشان می‌دهد گفت‌وگو در منطق حضرات آمریکایی به این معنی نیست که بنشینیم و به راه‌حل منطقی دست پیدا کنیم. منظورشان این است که: بنشینیم حرف بزنیم تا شما نظر ما را قبول کنید. لذا همیشه گفته‌ام که این گفت‌وگو نیست، تحمیل است و ایران زیر بار تحریم نمی‌رود."

در پایان این گزارش، یادآور می شویم که تجربیات گذشته از مذاکرات با ایران نشان داده که اعمال این گونه فشارها تاثیری بر جمهوری اسلامی نداشته است.

چنین سیاست هایی چندین سال است که مذاکرات را به بن بست رسانده است. باید توجه داشت که مساله هسته ای ایران تنها باید در طریق سازمان های بین المللی نظیر آژانس انرژی هسته ای حل و فصل گردد. در نتیجه اگر آمریکا به اعمال نفوذ خود در ایجاد اجماع جهانی علیه ایران در زمینه مسائل مختلفی نظیر مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین، مساله سوریه، موضوع خلیج فارس و غیره پافشاری کند، بعید به نظر می رسد که مذاکرات جدید، با وجود انتخاب رئیس جمهور جدید در ایران تفاوت عمده ای با دوران های قبل داشته باشد

نسخه مناسب چاپ

پربیننده ها

آخرین اخبار

دیدگاه شما